İstanbul’a mesafe olarak çok yakın ama yaşam tarzı olarak bir hayli uzak kaçış noktaları vardır. Bu kaçış noktalarının başında da Prens Adaları gelir. Büyükada’nın da içinde olduğu 9 adanın tümüne birden Prens Adaları ismi verilmiştir. Bu adalardan 4 tanesi üzerinde yerleşim bölgeleri vardır. Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada insanların yaşam alanlarının olduğu adalardır. Sedef Adası, Sivriada, Tavşan Adası, Kaşık Adası ve Yassıada’da ise yerleşim yeri yoktur. Turistik açıdan en fazla rağbet gören adaların başında Büyükada gelir. Burası şehirden kaçmak ve bambaşka bir hayatın akışına katılmak için başlı başına önemli bir cazibe merkezidir. Peki, Büyükada’yı çekici kılan unsurlar hangileridir, oraya gittiğinizde unutulmaz anılarla evinize dönmek için yapılacak şeyler nelerdir? İşte Büyükada gezilecek yerler rehberi.
Büyükada Hakkında Önemli Bilgiler
Adalar, Trakya / Kocaeli kara parçalarının yer yer alçalıp yükselmesi ve İstanbul Boğazı’nın açılıp güney bölümünün deniz suları altında kalması sonucu oluşmuştur. Bu bölge, İstanbul’a bağlı bir ilçedir. Bu ilçenin merkezi Büyükada’dır. Tüm adalarda olduğu gibi Büyükada’nın da toprakları kırmızıdır. Bunun nedeni topraklarda bol miktarda demir oksit bulunmasıdır. Dolayısıyla Büyükada’daki toprak bitki yetiştirilmeye çok elverişlidir. Bunun yanı sıra Büyükada’nın doğu tarafında bulunan demir yatakları 1824 yılı itibarı ile işletilmeye başlamıştır. Adada yaklaşık 20 - 25 yıl sonra da bakır ve kurşun madenleri de bulunmuştur. Adanın Maden mevkiine giderseniz bu bölgede zamanında oldukça işlek olan demir madeni kalıntılarına rastlayabilirsiniz. Adanın ekonomik geçmişinde madencilik ve toprak işlemenin yanı sıra balıkçılığın da oldukça gözde meslekler arasında olduğunu görmek mümkündür. Ancak 1950’lerde azalmaya başlayan balık cinsleri 1970’lerden sonra büyük bir kısmı nesilleri tükenerek yok olmuştur.
Büyükada’nın ve diğer adaların iklimi genel olarak İstanbul ile benzeşir. Bu bölgede Ege - Akdeniz ve Karadeniz iklimleri hüküm sürer. Bunun en önemli nedeni adaların tamamının Ege ve Karadeniz iklimi arasında bir geçiş bölgesinde bulunmasındandır. Bu bölgenin iklimine özgü yaz kuraklığı adalara ait bir özelliktir. Bu nedenle de sıcaklık İstanbul ortalamalarının daha üzerinde seyreder. Adaların yıl içinde ortalama olarak yumuşak seyreden havası Kuzey Marmara’nın başka hiç bir yerinde görülmeyen zeytin ağaçlarının ve üzüm asmalarının da yetişmesine uygun bir ortam hazırlar. Adalardaki rüzgâr çeşitleri de İstanbul’a benzerdir. Durgun bir havayı güney ve kuzey rüzgârları takip eder. Kışın ise Balkanlardan esen Karayel’in etkisi altında kalır. Mayıs ayından itibaren Karadeniz üzerinden meltem esmeye başlar ve Büyükada’nın yaz akşamlarının tatlı serinliği buradan gelir. Büyükada’da genellikle sonbahar mevsimi ilkbahardan daha yüksek ortalama hava sıcaklığında geçer. Adada yaz mevsiminden kışa doğru geçerken tatilin son demlerini yaşayabilirsiniz. Yazdan kalma sıcak havalarda denize girebilir ve serin akşamlarda sakin ve huzurlu bir ada gezintisi ile keyfinizi artırabilirsiniz.
Büyükada Nerededir?
Adalar ilçesinin merkezi ve Prens Adalarının en büyüğü olan Büyükada gözde turizm mekânlarından biridir. Bunun en önemli nedeni adanın İstanbul’a mesafe olarak yakınlığıdır. Büyükada sadece burada yaşayanlar tarafından yazın gelmek için değil dünyanın birçok ülkesinden gelen turistlerin de gezmek amacıyla geldiği bir yerdir. Ada 5,4 km²’lik yüzölçümüne sahiptir. Bu yüzölçümü ile Heybeliada, Burgaz ve Kınalıada’nın boyutlarının toplamından büyüktür. Ada kuzey uçtan güney uca yaklaşık 4,3 km., doğudan batıya ise ortalama 1,3 km.’dir. Çevresi 8 km kadardır. Adanın kuzeyinde 164 m. yüksekliğindeki İsa (Hristos) Tepesi ile güneyinde, Rumlarca Hagios Georgios (Aziz Georgios - Aya Yorgi) olarak anılan, 202 m. yüksekliğindeki Yücetepe bulunur. Yüce Tepe aynı zamanda Ada'nın en yüksek zirvesini oluşturur.
Büyükada, Prens Adaları arasında en kalabalık olandır. Kış nüfusu yaklaşık 7000 - 7500 kişi arasındadır. Ancak, adadaki evlerin çoğunun yazlık olması nedeniyle yazın burada yaşayan kişi sayısı çok daha fazla olur. Bunun yanı sıra Büyükada’ya yazın çoğalan günlükçü turist ziyaretleri de adanın popülasyonunu artıran başka bir unsurdur. Büyükada’nın bu kadar çok ziyaretçi almasının en önemli nedeni İstanbul’a çok yakın bir mesafede konumlanmış olmasıdır. Yazları yaklaşık 30 bin kişi üzerinde bir nüfusu olan adanın Maltepe sahil şeridine uzaklığı yaklaşık 2,2 deniz mili, yani 4 km kadardır. Bununla birlikte İstanbul’a uzaklığı 14 deniz milidir. Bu da yaklaşık 26 km demektir[1]. Adanın jeolojik yapısı, Dragos sahili ile arasında deniz dibinden yükselen 10 m’lik bir sırt ile belirgindir.
Büyükada'ya Nasıl Gidilir?
Büyükada’ya İstanbul’dan deniz yolu ile gidilir. Bu yolculuk için farklı alternatifleri kullanmanız mümkündür. Yolculuğun başlangıç noktası, kaldığınız yere göre değişmekle birlikte Adalar iskelesinin bulunduğu kıyılardan vapur, tekne ve benzeri bir deniz aracını kullanarak Büyükada’ya kolaylıkla gitmeniz mümkündür. Mevsimsel olarak adaya yolculuk yapabileceğiniz alternatifler zenginleşir. Sürekli olarak kullanabileceğiniz toplu taşıma araçlarının başında şehir hatları vapurları ve yolcu motorları gelir. Bunun yanı sıra Büyükada’da bulunan özel beach’lerin de rezervasyonlu müşterileri için Bostancı ve Kartal’dan ring seferleri vardır. Büyükada’ya gitmek Eminönü’nden yaklaşık 1 saat 15 dakika sürer. Kabataş’tan yolculuk 1 buçuk saattir. Beşiktaş’tan hareketle Büyükada’ya varış süreniz de yaklaşık olarak 1 saat 45 dakikadır. Bununla birlikte Büyükada’ya Bostancı veya Kartal’dan kalkan deniz araçlarını tercih ederseniz yolculuk yaklaşık 25 - 30 dakika sürer.
Şehir Hatları Vapurları
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı şehir hatları vapurlarının sefer tarifeleri ile Beşiktaş, Kabataş, Kadıköy ve Bostancı iskelelerinden kalkan “adalar” vapurlarına binerek Büyükada’ya gelmeniz mümkündür. Kabataş - Adalar vapuru Kadıköy’e gider ve sonra adalara doğru yola çıkar. Vapur sefer saatlerine göre günde 1 kez Eminönü’ne de uğrar ve rotasına devam eder. Bununla birlikte bu seferde günde birkaç kez vapur yolculuğu Bostancı’da son bulur. Beşiktaş - Adalar vapuru ise Kınalıada, Burgazada, Heybeliada ve Büyükada’ya gider. Bununla birlikte Bostancı - Adalar ring hattı ve Maltepe’den kalkıp Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’ya uğrayan vapur seferleri de vardır.
Motorlu Tekneler
Büyükada’ya gitmek için motorlu tekneleri de kullanmanız mümkündür. Aynı rotada toplu taşıma aracı olarak kullanabileceğiniz farklı tekne şirketleri vardır. Bu şirketler genellikle şehir hatları vapurlarına ait iskelelerin yakınlarında yer alır. Mavi Marmara ile Bostancı, Beşiktaş, Kabataş, Eminönü ve Sirkeci’den Adalara ulaşım sağlayabilirsiniz. Mavi Marmara, yaz aylarında Yeşilköy’den de sefer düzenlemektedir.
Prenstur deniz taşımacılık şirketi ile Kartal’dan Adalar’a gitmeniz mümkündür. Bu motorlu teknelerin ilk seferi sabah saat 06.20’de başlar. Tekne, Büyükada’ya 06.45’te varır, 10 dakika sonra da Heybeliada’da rotasını tamamlar. Kartal’dan son seferini 20.30’da gerçekleştirir. Prenstur’un Heybeliada’dan kalkışlı ilk seferi saat 07.00’de başlar. Son seferi ise saat 21.10’dadır. Dentur Avrasya deniz motorları ise her gün Eminönü, Beşiktaş, Kabataş ve Avcılar’dan Büyükada’ya sefer düzenler. Cumartesi ve Pazar günleri Dentur ile Yalova’dan da Büyükada’ya gitmek mümkündür.
Büyükada'da Gezilecek Yerler
Prens Adaları’nın tamamında 899 tane tarihi eser bulunur. Büyükada gezilecek yerler arasında tarihi eserler ve görkemli yapılar bulabilirsiniz. Büyükada ile ilgili tarihlenebilen ilk olay Bizans İmparatoru II. Iustinus’un 569 yılında bugünkü Maden mahallesi bölgesine bir saray ve manastır inşa ettirmesidir. Daha sonraki dönemlerde ada birçok krallık üyesi, komutan ve din adamına ev sahipliği yapmıştır.
Büyükada’da gezilecek yerler arasında en çok dikkat çekenleri şöyle sıralamak mümkündür:
- Aya Yorgi Tepesi ve Kilisesi: Burası adanın en yüksek yeri. Tepeye çıkmak için bisiklet kiralayabilirsiniz. Burası 23 Nisan ve 24 Eylül tarihlerinde dilek dilemeye gelen insanlarla dolup taşar. İnsan kalabalığından uzak bir gezi yapmak için bu tarihlerden başka günleri tercih edebilirsiniz.
- Yücetepe Kır Gazinosu: Aya Yorgi’ye gelmişken Yücetepe’de bir şeyler yiyip içebilirsiniz. Buradan geceleri ay manzarası da çok güzel olur, birçok güzel fotoğraf çekebilirsiniz.
- 23 Nisan Caddesi: Bu cadde denize nazır köşklerin bulunduğu yerdir. Burada adanın önemli mekânları arasında yer alan Anadolu Kulübü’nü görmeniz mümkündür. 1928 yılı yaz mevsiminden itibaren her yıl Büyükada Yat Kulübü, yani şimdiki Anadolu Kulübü’ne gelen Mustafa Kemal Atatürk için 1936 yılında yaptırılan asansörü de görebilirsiniz.
- Splendid Palas: Adanın ikonikleşen otellerinden biri olan mekân, tarihi dokusu ile dikkat çeker.
- Nizam Bölgesi: Çankaya Caddesi’nde, adanın en güzel köşklerini görebilirsiniz. Buradan kuzey sahiline doğru Hamlacı Sokağı’nda Troçki’nin Rusya’dan sürgün edildiğinde kaldığı evi ve Yılmaz Türk Caddesi’nde Reşat Nuri Güntekin evini görebilirsiniz.
- Aya Nikola Manastırı: Maden tarafında bulunan manastır, adanın doğu kıyısındadır.
- Adalar Müzesi: Aya Nikola Manastırı hangarında kurulmuş olan müze, adaların oluşumu hakkında detaylı bilgiler vermektedir. Müze pazartesi hariç her gün açıktır.
- Rum Yetimhanesi: Büyükada ve Avrupa'nın en büyük, dünyanın ikinci büyük ahşap yapısı olan yetimhane 1964 yılından beri kullanılmadığı için oldukça atıl kalmış. Bu nedenle uzaktan görebilirsiniz.
- Büyükada Plajları: Büyükada’da birçok plaj vardır. Adanın arka tarafındaki Eskibağ, büyük ve temiz Halik Koyu, denizinde neredeyse hiç dalga olmayan Aya Nikola, merkeze yakın Nakibey ve Yörükali plajları en dikkat çekenleri. Büyükada yapılacaklar listesinde adadan denize girmek varsa ancak bu bölgeleri kalabalık buluyorsanız tekne kiralayıp koyları gezebilir veya Sedef Adası’na gidebilirsiniz.
Büyükada'da Ne Yenir?
Büyükada’da yapılan kahvaltılar konsept ve mekânsal olarak çok keyiflidir. Maden tarafındaki mekânların yanı sıra tepedeki teras kır evlerinde de keyifli kahvaltılar yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra kahvaltı için Büyükada Pastanesi’nden pudra şekerli veya kremalı börek alabilirsiniz. Kahvaltıda adaya özel karpuz reçelinden tatmadan geçmeyin. Atıştırmalık için Büyükada çarşı içindeki midye tava, kokoreç yapan yerlere uğrayabilirsiniz. Gün içinde herhangi bir yerde yemek yemek istemeyip tepeye pikniğe de çıkabilirsiniz. Çarşıdaki bakkal ve şarküterilerden istediğiniz yemek ve içecekleri alarak kendi yemek keyfinizi oluşturabilirsiniz. Bunun yanı sıra eski Lale Sineması’nın yanındaki büfeden tatlı tuzlu tost yiyebilirsiniz. Adaya özel olan bu lezzet denemeye değer.
Büyükada’nın en meşhur lezzetlerinden biri de dondurmasıdır. Dondurma yemek için adanın seyyar dondurmacısı Yunus Usta’yı bulmanız önemlidir. Yunus Usta’nın seyyar arabası genellikle Anadolu Kulübü’nün orada olur. Arabayı göremezseniz Sarıyer Dondurmacısı’nı da deneyebilirsiniz. Çarşının üstünde yer alan dükkanın sütlü dondurması denemeye değer.
Akşam yemeği için sahil kenarındaki restoranlarda balık ürünleri ağırlıklı bir yemek yiyebilirsiniz. Adada Rum ve Türk mezelerinin muhteşem kombinasyonlarını tadabilir, keyifli bir akşam geçirebilirsiniz. Akşam 17.00’den sonra saat kulesi civarında seyyar turşu arabaları gelir. Turşu suları oldukça lezzetlidir, denemeden gitmemelisiniz.
Büyükada'da Kalınacak Yerler
Büyükada’da farklı konseptlerde kalınacak yerler bulunur. Küçük butik otellerden kiralık villalara kadar, kalacak kişi sayısı ve zevkinize göre tercihler yapmanız mümkündür. Otellerde genellikle konaklama tipi olarak oda kahvaltı, yarım pansiyon veya sadece oda seçenekleri bulunur. Otellerin hizmetleri arasında tekne turu, doğa yürüyüşü gibi etkinlikler de bulunur. Alerjensiz oda, balayı suiti veya ada manzaralı odalar ile keyifli bir konaklama deneyimi yaşarsınız. Bunun yanı sıra açık ve kapalı yüzme havuzları, bisiklet kiralama olanakları, bebek ve çocuklar için özel etkinlikler bulmanız da mümkündür. Konsept otel yerine tek katı size ait olan büyük bir köşkte de kalabilirsiniz.
Büyükada gezi rehberi bisiklete binme, piknik yapma ve romantik yollarında uzun yürüyüşlerle size unutulmaz anlar vadeder. Burada konaklamak isterseniz Büyükada otelleri arasından kendinize uygun olanları seçerek şartlarına göz atabilir ve kendi tatilinizi en keyifli şekilde geçirmek için organizasyonunuzu yapabilirsiniz. Büyükada konaklama deneyiminizi, Fethi Okyar Bağı tarafındaki yelken eğitim kulübünden alacağınız katamaran, windsurf ve yoga eğitimleri ile taçlandırabilirsiniz. İstanbul Büyükada gezisinde sabahları huzurlu, sessiz doğanın içinde keyifle geçirebileceğiniz vakitleri deneyimleyebilir, akşamları eğlenceli restoran ve tavernalarında günü sonlandırabilirsiniz. Siz de unutulmaz bir Büyükada tatili için Coral Tatil ayrıcalıklarından yararlanabilir, rezervasyonunuzu yaparak planlarınızı oluşturabilirsiniz.
