Üsküp, Balkanların en dikkat çeken ve turistler tarafından ziyaret edilen yerlerinden biridir. Kuzey Makedonya’nın başkenti, aynı zamanda da en büyük şehridir. Üsküp, doğal güzelliklerinin yanında tarihin ruhunu en ince ayrıntısına kadar yansıtan mimari yapıları ile kültür turizminin oldukça geliştiği yerler arasındadır. Ortasından geçen Vardar Nehri, şehrin atmosferine canlılık katar.
Üsküp, Türk izlerinin kendini her anlamda gösterdiği Balkan şehirlerindendir. Bölgede Osmanlılar’ın 500 yıl hakimiyet sürdürmesinden ötürü hem kültürde hem de mimaride Türk izlerine kolaylıkla rastlamak mümkün. Öyle ki Üsküp’te gezerken sanki Makedonya’da değil de Anadolu şehirlerinden birinde geziyormuş hissi uyanır. Bu durum insanlardaki misafirperverlik ve güler yüzde de kendini gösterir.
Genel olarak Balkan turları içinde Üsküp, en çok ziyaret ve tercih edilen şehirler arasında kendini gösterir. Doğasının güzelliği yanında yansıtmış olduğu kültürel dokunun büyüleyici etkisi misafirlerine unutamayacağı bir deneyim vadeder.
Sanayi ve ticaret alanlarında gelişmiş Balkan kentlerinden biri olan Üsküp’ün dünya sahnesinde en iddialı olduğu konuların başında turizm gelir. Tekstil, dericilik, kerestecilik, basım ülkenin ticari faaliyetler yürüttüğü sanayi alanları arasındadır. Hem ticari hem sosyal ve kültürel anlamda Üsküp için Makedonya’nın kalbi tanımlamasını kullanmak yanlış olmaz. Kültürel, tarihi ve sosyal alandaki zenginlikleriyle birlikte Üsküp’te gezilecek yerler ve ihtişamlı mimari yapılar ziyaretçilerin yoğun bir ilgisiyle karşılaşır. Balkanlar’da görülebilecek en güzel şehirlerden olan Üsküp için gezi rehberi oluşturmak ve kapsamlı bir keşif turuna çıkmak gerekir.
Üsküp Nerede?
Üsküp Balkanlar’da Atina ve Belgrad arasında bulunur. Vardar Nehri’nin de yatakları üzerinde kurulmuş bir şehirdir. Kuzey Makedonya’nın kuzeyinde, Balkan yarımadasının tam merkezinde yer alır. Kosova’ya da oldukça yakın bir konumdadır. Balkan şehirleri denilince ilk akla gelen yerlerden biridir.
Üsküp Nasıl Bir Yer?
Üsküp, coğrafi bakımdan dört tarafı dağlarla çevrili bir vadi içinde yer alır. Vardar Nehri’nin ikiye böldüğü şehir, dağ eteklerinde yer aldığı için sert bir iklime sahiptir. Üsküp, her ne kadar dağlık bir bölge olsa da sanayi ve ticari anlamda göstermiş olduğu gelişim sayesinde Makedonya’nın en önemli şehri olmuştur. Özellikle son yıllarda Balkan turlarına artan yoğun ilgiye bakıldığında en çok ziyaret edilen lokasyonun Üsküp olduğu görülür. Turizme katkısı açısından da önemli tarihi ruha sahip olan şehir farklı medeniyetlerin özellikle de Türk kültürünün izlerini her anlamda yansıtır.
Üsküp, 1392 yılında Osmanlı hakimiyetine girmiştir ve 520 sene boyunca şehirde Osmanlı hakimiyeti hüküm sürmüştür. Uzun süren bu hakimiyet sonucunda gerek yemek gerek kültür gerekse mimari anlamda şehirde Türk izlerine sıkça rastlanır. Üsküp’ün dikkat çeken özellikleri arasında geçmiş ile günümüzün harmanladığı bir atmosferi yansıtıyor olması gelir.
Tarihin yoğun şekilde hissedildiği şehirde göze çarpan modern mimari özellikler ile Üsküp’te zamanda yolculuğa çıkacaksınız. Üsküp ziyaretinde bu ambiyansın etkilerini hissetmemek mümkün değildir. Tarih ve kültür turizmini sevenler için canlı bir ruh olarak kendini gösteren Üsküp, mutlaka ziyaret edilmesi gereken şehirler arasında yer alır.
Üsküp iki yapay göle sahiptir: Matka ve Treska Gölü. Bu göller şehre özellikle doğa güzelliği olarak büyük katkı sağlar. Şehre kısa bir mesafede bulunan göllerin ortaya çıkış amacı oldukça ilginçtir. Matka Gölü baraj inşaatı yapılırken oluşturulur, Treska Gölü ise tamamen eğlence amaçlı kazılmış bir göldür. 4000 yıllık bir yerleşime sahip olan şehir doğal göller ve manzaraları ile de oksijenin bolca hissedildiği alanlara sahiptir.
Üsküp Para Birimi
Üsküp’ün para birimi dinardır. Ülkenin pek çok yerinde Makedonya dinarı kullanılır, ancak bazı yerlerde Euro da aktif olarak kullanılır.
Üsküp Nüfusu
Günümüz itibariyle Üsküp nüfusu neredeyse 500.000 kişiye dayanmıştır. Ancak net bir rakam vermek gerekirse şehir 474.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Nüfusun 236.704’ü erkek, 236.793’ü kadınlardan oluşur. Doğum oranının en yüksek olduğu şehirlerden olan Üsküp’te genç ve orta yaşa sahip nüfusun sayısı fazladır. Bu da şehrin dinamik yapısını yansıtan bir özelliktir.
Üsküp Kültür ve Gelenekleri
Üsküp, pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehirdir, ancak Osmanlılar’ın şehirde uzunca yıllar hakimiyet göstermiş olması kültür, sanat, gelenek gibi konularda günümüzde dahi hissedilen etkiler bırakmıştır. Bu etkilere bakıldığında Üsküp, Türk kültürüne yakın şehirler arasında kendini gösterir. Bu sebeple buraya dair pek çok kültür ve gelenek Türkler tarafından oldukça tanıdıktır.
Üsküp’de düğün gelenekleri Türk kültürüne en yakın gelenekler arasında görülse de kendi içinde farklı özellikler gösterir. Örneğin Üsküp’te kız isteme pazartesi ya da perşembe günleri yapılır ve kız istemeden önce erkek tarafı, kız tarafı için derinlemesine bir inceleme ve araştırma başlatır. Eğer kız ile erkek sevgili değilse arabulucular devreye girer ve kız isteme merasiminde arabulucu mutlaka bulunur. Bu durum şehre ait değişik düğün gelenekleri arasındadır. Sonrasında tıpkı Türklerde olduğu gibi yüzük takma, söz, nişan, düğün merasimleri sırasıyla gerçekleşir. Türk kültüründeki çeyiz hazırlama durumu Üsküp kültüründe de kendine yer etmiş geleneklerden biridir.
Üsküp’ün merkezi bölgelerinde ve neredeyse her mahallesindeki restoranlarda Türk damak tadına uygun lezzetlere rastlayabilirsiniz. Birçok Balkan ülkesinde olduğu gibi Türkiye’den bu bölgelere yapılan gezilerde yeme içme konusunda herhangi bir yabancılık söz konusu değildir. Restoranların menülerinde Türkiye’den aşina olduğunuz lezzetlerle çok sık karşılaşırsınız. Üsküp mutfağında et ve et ürünlerinin bolca kullanıldığı yerel yemekler, dünyanın birçok bölgesinden gelen ziyaretçiler tarafından sevilir.
Günümüzde pek çok ülkede ve şehirde etkisini yavaş yavaş yitirmeye başlayan yağlı güreş, Üsküp’te hala yapılan geleneksel sporlardandır. Yağlı güreşin şehrin kültüründeki yeri günümüzde de hissedilir. Yerel halk tarafından ilgiyle izlenen yağlı güreş, turistlerin de dikkatini oldukça çeker. Yağlı güreş geleneğinin nadiren kendini gösterdiği bir şehirdir Üsküp.
Üsküp Gezilecek Yerler
Balkan ülkeleri arasında gezi rehberi oluşturma anlamında oldukça ön planda olan Üsküp, her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlar. Özellikle tarih ve kültür gezisi yapmak isteyenlere sunmuş olduğu tarihi ruhun etkileri şehirde pek çok yapıda kendini gösterir. En önemlisi Üsküp’te genel olarak hissedilen tarihi bir doku vardır. Bu doku daha çok yapı ve mimaride kendini gösterse de şehrin ruhu ziyaretçilerde değişik bir his uyandırır.
Üsküp’te gezilecek yerler doğal güzellikler, tarihi dokular ve mimari zenginlikler barındırır. Üsküp ziyaretlerinde doğanın tadının çıkarırken şehrin yapısı ve kültürünün simgesi haline gelen birçok yapıyı keşfedebilirsiniz. Üsküp gezi rehberi oluştururken oldukça fazla seçenek arasından tatil süresine göre bir planlama yapmanızda fayda vardır.
-
Büyük İskender Anıtı ve Üsküp Meydanı
Üsküp’ün en yoğun ve kalabalık meydanı olan Üsküp Meydanı’nın merkezinde yer alan Büyük İskender Anıtı ziyaretçiler tarafından ilgiyle görülen yerlerdendir. Dünya tarihinin efsane isimlerinden biri olan Büyük İskender anısına dikilmiş olan bu anıt, şehrin de simgeleri arasındadır. Şehrin topraklarını büyütmesi ve şehirleşmesi açısından oldukça önemli rol oynayan Büyük İskender’i yaşatmak için hazırlanan anıt, ihtişamı ile oldukça dikkat çeker. Tamamı bronzdan yapılan heykel 28 metre uzunluğundadır. Üsküp Meydanı’ndaki kafe ve restoranlarda oturarak şehrin hareketliliğini izleme fırsatı bulmak mümkündür.
Üsküp’te tarih kokan yer nedir diye sorulduğunda ilk akla gelen yapı hiç kuşkusuz Taş Köprü’dür. Osmanlı’nın izlerinin her anlamda kendini gösterdiği Taş Köprü, şehirde mutlaka görülmesi gereken yerler arasında yer alır. Varna Nehri üzerinde yer alan köprü, Fatih Sultan Mehmet döneminde yapılmıştır. Taş Köprü 214 metre uzunluğunda 6 metre genişliğindedir. Tarihi bir öneme sahip olan yapının mimarı Türk kültürünün en önemli ismi Mimar Sinan’dır. Üsküp’ün de simgeleri arasında gösterilir.
Sanat Köprüsü, Varna Nehri üzerinde bulunan bir yaya köprüsüdür. Köprünün en dikkat çeken özelliklerinin başında Makedonya’nın önemli sanatçı ve müzisyenlerinin heykellerinin bulunmasıdır. Bir nevi açık hava müzesi olarak da göze çarpan köprüde 29 adet heykel bulunur. Köprünün sağ ve sol kanatlarını süsleyen heykeller ziyaretçiler tarafından ilgiyle görülür. Köprü üzerinde yer alan her bir heykel bronzdur. Sanat köprüsü üzerinden geçerken hem Makedon sanatçıları tanımak hem de şehri geniş açıdan izlemek oldukça keyif veren aktivitelerden biridir.
Kanyon, Üsküp’deki doğa harikalarından biridir. Yüksek tepelerin ortasında yer alan Matka Kanyonu içinde birden fazla su altı mağarası bulunur. Üsküp’te yapılacaklar listesine Matka Kanyonu’nda su sporları yapmayı eklemek mümkündür. Matka Kanyonu’nda küçük sandallar ile nehir üzerinde düzenlenen gezilere katılabilirsiniz. Sandal gezileri ile doğanın enerjisinden faydalanırken aynı zamanda su altı mağaralarını gezerek yepyeni bir dünyayı tanıma imkanına erişebilirsiniz. Tertemiz sularıyla dikkat çeken Matka Kanyonu etrafında doğa yürüyüşleri de yapılabilir.
Osmanlı etkilerinin en çok görüldüğü yerlerden biri de Çifte Hamam’dır. Sultan 2. Bayezid döneminde yapılan hamam günümüzde Ulusal Sanat Galerisi olarak kullanılır. Hamam monolitik mimariye sahiptir. Mimari açıdan kubbeleri ile dikkat çeken Çifte Hamam’ın ismi ise kadın ve erkek bölümü bulunmasından gelir. İnşa edildiği ilk günden itibaren yüzyıllarca hamam olarak hizmet veren Çifte Hamam, günümüzde galeri olarak Üsküp’ün önde gelen sanat merkezleri arasında yer alır.
Üsküp’e gerçekleştirilen kültür ve tarih gezilerinde ziyaret etmeniz gereken en önemli adreslerin başında Arkeoloji Müzesi gelir. Turistler tarafından sıkça görülen yerlerden olan Üsküp Arkeoloji Müzesi envanterinde Antik Çağ, Orta Çağ ve Osmanlı dönemine ait altı binden fazla eser kayıtlıdır. Üsküp ve Makedonya tarihini birkaç saatlik gezide keşfedebileceğiniz tarihi bir yolculuk sunan Arkeoloji Müzesi’nde, yirmiden fazla kültür ve arkeolojik bölgeden eser sergilenir.
Üsküp’e Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler
Üsküp’e gitmeden önce bilinmesi gereken belli başlı konular vardır. Şehir hakkında genel bilgilerin yanında şehirdeyken işe yarayacak bilgiler geziyi büyük ölçüde kolaylaştırır.
- Makedonya, Türk vatandaşlarına vizesiz ülkeyi ziyaret edebilme olanağı sunar. Türk pasaportuna sahip olmanız ülkeye giriş için yeterli olacaktır
- Üsküp özellikle yaz aylarında sıcaklığın 30-40 dereceyi bulduğu bir şehirdir. Bunun için yaz aylarında şehri gezmek bunaltıcı olabilir. Bahar aylarında Üsküp gezisi yapmak daha yerinde bir davranış olur.
- Şehirde kullanılan para birimi dinar olsa da pek çok yerde Euro kullanılır. Bu sebeple paranızı Euro olarak da kullanabilirsiniz.
- Şehirde Türkçe ve İngilizce aktif olarak kullanıldığı için Makedonca ya da Arnavutça bilmeye gerek yoktur.
- Şehirde birbirinden farklı festivaller yapılır. Müzik ve film festivali en dikkat çekenler arasındadır. Geziyi festival haftasına denk getirmek şehrin kültürel etkinliklerini de yakından tanıma fırsatı sunar.
Üsküp’te Ne Yenir?
Üsküp mutfak olarak zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Burada gezerken ne yesek sorusu pek akıllara gelmez. Herkesin damak tadına hitap eden lezzetlere sahip olduğu için Üsküp yerli yabancı pek çok turist için doyurucu bir şehirdir. Üsküp mutfağında ve restoran menülerinde yer verilen et yemekleri, sütlü tatlılar ve hamur işleri Türk mutfağına çok yakın lezzetlerden oluşur. Son yıllarda dünyanın her bölgesinde yaygınlaşan vejeteryan beslenmeye uygun, şehirde farklı alternatifler bulunur.
Üsküp’e gidildiğinde pek çok şehirde olduğu gibi burada da yerel lezzetleri tatmak gerekir. Kompir mandza, selsko meso ve turli tava güveç şehrin geleneksel yemeklerindendir. Şehir köfte ve kebapları ile de oldukça meşhurdur. Destan köfte, cevapi herkesin damak tadına hitap eder. Ayrıca güveçte kuru fasulye şehirde en çok tercih edilen yemekler arasında yer alır. Hamur kızartmaları da değişik yemeklerin yanında sunulduğu gibi kahvaltıda da tercih edilen tatlar arasındadır. Tatlı olarak da kaymaçina yemeden şehirden ayrılmamak gerek. Şehrin en bilindik yerel tatlısı olan kaymaçina, oldukça hafif ve lezzetli bir tatlıdır.
Üsküp’te Konaklama
Üsküp, Vardar Nehri tarafından Old Town ve Üsküp olmak üzere ikiye bölünen bir şehirdir. Ziyaretçilerin en fazla tercih ettiği Old Town Bölgesi, tarihi yapıları ve kültürü ile en çok dikkat çeken noktalardan biridir. Konaklama alternatifleri olarak da oldukça zengindir.
Üsküp bölgesinde de farklı konaklama seçenekleri bulmak mümkündür. Ziyaretçiler tarafından konaklama konusunda en çok dikkat edilen nokta gezilecek yerlere yakınlıktır. Bunun için Üsküp, ziyaretçileri fazlasıyla memnun eden ve bir kez daha gelme isteği uyandıran bir şehirdir. Şehirde her bütçeye göre konaklama alternatif bulunur. Otel ve pansiyonlar şehrin iki yakasında da oldukça fazladır. Bunun yanında Airbnb ve benzeri online konaklama imkanları sunan çözümler tercih edilecek alternatifler arasında yer alır. Bu uygulamalar ile misafir kabul eden dairelerden birini günlük olarak kiralayabilir ve konaklama harcamalarınızı minimize edebilirsiniz.
Üsküp’e Ne Zaman Gidilmeli?
Üsküp yazları sıcak ve nemli kışları soğuk ve yağışlı geçen bir iklime sahiptir. Bunun için yaz aylarında şehirde dolaşmak sıcak tarafından oldukça yorucu olabilir. Bahar aylarında Üsküp gezisi yapmak hem daha rahat gezmeye hem de geziden zevk almaya daha elverişlidir. Ayrıca sonbahar dönemlerinde şehirde kendini gösteren festival zamanlarında da şehre seyahat etmek renkli etkinliklerde bulunmayı kolaylaştırır.
Müzik festivali şehirde en dikkat çeken festivallerden biridir. Renkli ve eğlenceli atmosfere sahip olan bu festival için şehre sonbahar aylarında gidilmesi gerekir. Ayrıca Üsküp gece hayatı özellikle gençler için oldukça eğlenceli olacaktır. Her zevke hitap eden bir gece hayatına sahip olan şehirde her yaştan insan rahatlıkla eğlenebilir.
Üsküp’e Nasıl Gidilir?
Üsküp’e Türkiye’den direkt uçuşlar bulunur. Aktarmasız bir şekilde farklı havayolları ile şehre 1 saatte ulaşmak mümkündür. Bunun yanında kara yolu ile Üsküp’e gidilebilir. Otobüs de tercih edilecek alternatifler arasındadır. Şehri ziyaret edecek kişiler kendi araçlarıyla da yolculuk yapabilir.
Balkanlar’ın incisi Üsküp, mutlaka görülmesi gereken yerler arasında yer alır. Coral Travel ile tarihler arası bir yolculuğa çıkmak, Üsküp’ü yakından tanımak isteyenler avantajlı fırsatlardan yararlanabilir. Üsküp’te gezilecek yerler ve şahit olunacak pek çok güzellik bulunur. Tarihin cazibesine ev sahipliği yapan modernliği ile Üsküp sizi bekliyor.